Pogrzeb

Treść

(…)
Często myślę o tym dniu widzenia,
Który pełen będzie zdziwienia
nad tą Prostotą,
z której świat jest ujęty, aż dotąd
- i dalej niż dotąd.
(…)

(Karol Wojtyła)

Dokumenty wymagane przy zgłoszeniu pogrzebu:

zgłosić się do kancelarii parafialnej w celu ustalenia daty i godziny pogrzebu (dopiero po ustaleniu z księdzem konkretnego terminu informujemy Dom Pogrzebowy);
należy przynieść oryginalny Akt zgonu z Urzędu Stanu Cywilnego w celu wpisania do ksiąg;
jeżeli osoba zmarła nie zamieszkiwała na terenie parafii św. Jana Chrzciciela trzeba dostarczyć z parafii zamieszkania (lub miejsca przebywania hospicjum, dom starości) zaświadczenia od kapłana, że osoba była wierząca, i że może być pochowana zgodnie z rytuałem katolickim;

Pogrzeb katolicki
Pogrzeb chrześcijański nie udziela zmarłemu ani sakramentu, ani sakramentaliów, ale jest obrzędem liturgicznym Kościoła. Pogrzeb chrześcijański wyraża wiarę w życie wieczne i zmartwychwstanie. Kościół w znakach pogrzebu chce ukazać swoją jedność z człowiekiem w drodze z ziemi do nieba. Wyprasza pomoc duchową zmarłemu, okazuje szacunek jego ciału, a żywym niesie pocieszenie.
Obrzędy pogrzebowe przewidują kilka form liturgii np.: Msza św. lub bez niej (w zależności od poziomu religijnego zmarłego i okoliczności jego śmierci).
Gorąco zachęcamy do modlitwy w intencji zmarłego, a zwłaszcza do pełnego uczestnictwa we Mszy św. pogrzebowej. Ważne jest by przystąpić do sakramentu pokuty i przyjąć Komunię św. w intencji zmarłego.
Także po pogrzebie o zmarłym należy pamiętać, otaczając go modlitewna pamięcią np. przez:

Msze św. w 30 dzień po śmierci;
Msze św. w rocznicę śmierci;
Msze św. w innych terminach (np. w dzień imienin, urodzin);
„wypominki” w miesiącu listopadzie;

Kto nie może otrzymać pogrzebu katolickiego:

Według Kodeksu prawa Kanonicznego, kan 1184: § 1. Jeśli przed śmiercią nie dali żadnych oznak pokuty, pogrzebu kościelnego powinni być pozbawieni:

notoryczni apostaci, heretycy i schizmatycy;
osoby, które wybrały spalenie swojego ciała z motywów przeciwnych wierze chrześcijańskiej;
inni jawni grzesznicy, którym nie można przyznać pogrzebu bez publicznego zgorszenia wiernych.

Liturgia pogrzebu składa się z trzech stacji:

a) Pierwsza stacja w domu zmarłego
Uczestnicy pogrzebu: rodzina, sąsiedzi i znajomi jeszcze przed przybyciem księdza gromadzą się przy trumnie ze zmarłym na modlitwie. Kapłana i organistę przywozi ktoś z uczestników pogrzebu. Po przybyciu kapłan pozdrawia zebranych i wyraża współczucie z powodu śmierci, po czym kropi ciało wodą święconą. Następnie kapłan wygłasza kazanie pogrzebowe, w którym żegna w imieniu zmarłego rodzinę, sąsiadów i wszystkich zgromadzonych, po czym formuje się kondukt żałobny, na czele którego niesie się krzyż z chorągwiami, rozpoczynając w ten sposób procesję z ciałem (na wioskach najpierw do krzyża, gdzie odmawia się modlitwę „Anioł Pański,” a później) do kościoła. W procesji śpiewa się Psalm 51(50), po każdej zwrotce powtarzając refren: „Wieczny odpoczynek” lub „Dobry Jezu, a nasz Panie”.
Nieodłącznym elementem pogrzebu jest bicie dzwonów. Rozlega się ono, gdy kondukt żałobny zbliża się do kościoła.

b) Druga stacja w Kościele
Trumnę ustawia się na katafalku tak, żeby nie zasłaniała ołtarza. Przy katafalku zapala się cztery świeczki, a u wezgłowia zmarłego paschał. Msza św. odprawiana w intencji zmarłego połączona jest z jutrznią lub nieszporami w zależności od tego czy pogrzeb jest przed południem, czy po południu. Po odczytaniu Ewangelii kapłan wygłasza homilię, nie będącą mową pochwalną zmarłego. Po Komunii następuje ostatnie pożegnanie. Rozpoczyna je modlitwa wprowadzająca i pieśń „Przybądźcie z nieba na głos naszych modłów,” następnie kapłan odmawia modlitwę, pokrapia trumnę wodą święconą i okadza kadzidłem.. Pokropienie przypomina zgromadzonym wszczepienie przez chrzest w życie wieczne, okadzenie wyraża, że ciało było świątynią Ducha Świętego. Na zakończenie śpiewa się pieśń: „Niech aniołowie zawiodą cię do raju.”
Po obrzędach ostatniego pożegnania rozpoczyna się procesja na cmentarz. W czasie procesji biją dzwony i śpiewa się psalm „Miłuję Pana, albowiem usłyszał głos mego błagania” lub „W krainie życia będę widział Boga.”

c) Trzecia stacja na cmentarzu
Na cmentarzu przy grobie następuje trzecia, ostatnia stacja, w której kapłan po chwili cichej modlitwy, pełnej wiary i miłości, wzywa do modlitwy powszechnej. Po niej wszyscy odmawiają „Ojcze nasz”, następnie kapłan odmawia modlitwę końcową i udziela błogosławieństwa uczestnikom pogrzebu. Po błogosławieństwie kapłan pokrapia trumnę wodą święconą mówiąc: „Niech Bóg da tobie pić ze źródła wody życia”, po czym rzuca na trumnę grudkę ziemi mówiąc: „Prochem jesteś i w proch się obrócisz.” Następnie odbywa się złożenie ciała zmarłego do grobu, w trakcie którego śpiewa się pieśń „Witaj Królowo” i „Anioł Pański.”

Teologiczne ujęcie śmierci

Pismo Święte przedstawia życie człowieka w dwóch fazach: tu na ziemi i w wieczności. Przejściem człowieka z obecnego życia do wieczności jest śmierć. Śmierć jest zjawiskiem, które dotyka każdego człowieka niezależnie od wieku czy stanu materialnego. Ukazuje, że człowiek jest znikomy, przemijający, posiadający swój kres, ponieważ jest ze swej natury istotą śmiertelną, a tylko Bóg istnieje wiecznie bez początku i końca.
Śmierć jest przejściem z czasu do wieczności, jest końcem ziemskiej wędrówki, potrzebnym po to, aby ujrzeć Boga.
Od początku chrześcijaństwa śmierć występowała w ścisłym połączeniu z perspektywą zmartwychwstania.

Katechizm naszego Kościoła uczy nas, że: „w śmierci, będącej rozdzieleniem duszy i ciała, ciało człowieka ulega zniszczeniu, podczas gdy jego dusza idzie na spotkanie z Bogiem”.

Oznacza to, że śmierć nie jest absolutnym końcem ludzkiego życia. Może być traktowana najwyżej jako kres jednego z jego etapów, na podobieństwo narodzin człowieka, będących zakończeniem życia płodowego, a zarazem – początkiem istnienia poza łonem matki. Raz zaistniałe życie człowieka nigdy nie zostanie unicestwione, chociaż podlega różnym przemianom

Żałoba i pamięć o zmarłych

Po pogrzebie rozpoczyna się dla rodziny czas żałoby, będący swoistego rodzaju wyrazem pamięci. Żałoby nie można uniknąć, można jedynie zagłuszyć uczucia, jakie jej towarzyszą. Żałoba to nazwa stanu psychicznego i kulturowego po utracie na zawsze bliskiej osoby. Czas żałoby jest czasem, w którym ludzie potrzebują innych ludzi, ważna jest wtedy sama obecność kogoś bliskiego. Żałoba po rodzicach trwa rok, po rodzeństwie pół roku, a po dziadkach trzy miesiące.
Żałoba po zmarłym przejawia się w różnego rodzaju modlitwach. Najdoskonalszą formę modlitwy za zmarłych stanowi Msza święta. W niej Kościół wyraża swoją jedność ze zmarłym, ofiarując Ojcu w Duchu Świętym ofiarę śmierci i zmartwychwstania Chrystusa. Eucharystia za zmarłych jest sprawowana nie tylko z okazji obrzędów pogrzebowych, lecz również w trzeci, siódmy i trzydziesty dzień po śmierci oraz w rocznicę śmierci. Trzeci dzień wskazuje na zmartwychwstanie Chrystusa, siódmy symbolizuje doskonałość, trzydziesty dzień odnosi się do trzydziestu dni żałoby u Izraelitów.

Msze gregoriańskie Nazwa ta pochodzi od imienia papieża Grzegorza Wielkiego, który wprowadził ten zwyczaj odprawiania Mszy św. przez 30 dni, co ma uwolnić zmarłego od cierpień w czyśćcu.

Zachowywanie żałoby, odmawianie modlitwy w intencji zmarłego i zamawianie Mszy świętych to oznaki pamięci. Naszą pamięć o zmarłym wyraża także światło lampki nagrobnej, będące symbolem Jezusa, światła świata, które świeci także w ciemności, w ten sposób przypominając nam światło wieczne, które świeci wszystkim ufającym Chrystusowi.

Aktualności

Treść